Submenu

iconen van de kaai

22-12-2023

Eind 2022 sloot Unilever de Margarinefabriek en ging de sleutel naar ontwikkelaars VORM en Amvest. Een symbolisch moment waarmee op de Kop van Feijenoord de laatste stadsfabriek sloot. En daarmee kwam er ruimte voor een mooie woonwijk: De Kaai. En het industriële erfgoed? Dat blijft behouden.

Dat de Kop van Feijenoord volop in beweging is, zie je aan de werklui in hun oranje hesjes en de vele hijskranen die er staan. Er staan bouwketen en kiepwagens met materialen rijden af en aan. Niet meteen zichtbaar is het werk in de Attic (in het Poortgebouw, Nassaukade 3), waar de plannen voor de nieuwe wijk De Kaai steeds verder tot in detail worden uitgewerkt. Plannen waarin ook de kennis en ideeën van mensen uit de buurt landen. Iedereen is het erover eens dat de havensfeer en stoere, industriële uitstraling bewaard moeten blijven. Dat paste helemaal bij de ideeën van projectontwikkelaars VORM en Amvest. De oude iconen worden juist een belangrijk element; ze geven De Kaai instant charme en een eigen identiteit.

Margarinefabriek

Voor wie het Margarineterrein niet kent, dit bestaat uit een groot aantal gebouwen. De eerste daarvan werden rond 1890 gebouwd, de laatste pas in dit millennium. Zo ontstond een complex uit diverse tijden en in uiteenlopende stijlen. Niet altijd even mooi, want functionaliteit stond voorop. Dat moest ook wel, want de fabriek was met 220.000 ton productie op jaarbasis de grootste margarinefabriek ter wereld. Bekende merken als Blueband, Becel, Croma, Lätta en Zeeuws Meisje werden hier geproduceerd - waarna de producten scheepgingen, onderweg naar keukens en ontbijttafels op alle continenten.

Attic

Terug naar de iconen. Verstopt tussen lelijke loodsen en nieuwe hallen zijn een paar unieke, architectonische parels te vinden. Zoals de Attic, aan de Nassaukade 3, die dit jaar pas zijn toepasselijke bijnaam kreeg. De Attic is letterlijk een zolder; het is de bovenste verdieping van het Poortgebouw. In de beginjaren van de Margarinefabriek (1890) gebeurde hier alles: kantoor, productie, inpakken en verzending. De laatste tien jaar was hier de gym voor medewerkers van Unilever. Het bedrijf vond gezondheid belangrijk.  Om die reden werd er aan de kade ook een heus parkje aangelegd en staan er bankjes. De Attic is nu het hart van de ontwikkeling waar de projectteams elke week samenkomen en ook allerlei activiteiten worden georganiseerd – van het openingsconcert van North Sea Round Town tot street art-festival ALL CAPS.

Compressorhal

De oude Compressorhal is in de loop der jaren telkens grondig gemoderniseerd. Als werkgever vond Unilever werkplezier en scholing belangrijk. Technici moesten al het machine-onderhoud en eenvoudige verbouwingen zelf kunnen doen. Om te kunnen lassen, frezen, slijpen gingen de monteurs drie maanden in de leer bij een scheepswerf. Maar hoeveel er ook in en aan de Compressorhal is gesleuteld; de originele bouwkundige constructie met fraaie zuilen bleef gelukkig behouden. Nu al is de fraaie hal een gewilde locatie voor culturele events.

Emballagehal

Producten die elders in de fabriek werden vervaardigd, gingen via een slim, intern transportsysteem naar de Emballagehal. Daar werden de pakjes, kuipjes en later ook flessen met vloeibare margarine verpakt in dozen en verzendklaar gemaakt. Gelukkig heeft de ruime Emballagehal zijn stoere charme behouden. Ook deze sfeervolle plek wordt steeds meer geboekt voor optredens, debatten en festivals.

Pindakaaspotten

Oorspronkelijk vond de pindakaasproductie plaats in Delft. Toen in 2008 het eerste potje Calvé Pindakaas op de Nassaukade van de band rolde, mocht de burgemeester komen proeven. Kort daarna kwam een medewerker van de marketingafdeling op het idee een reusachtig etiket om de grote silo’s op de kade te wikkelen. De gigantische pindakaaspotten waren ogenblikkelijk een eyecatcher. Natuurlijk blijven ook de Instagram-waardige pindakaaspotten staan als verwijzing naar het industrieel verleden van De Kaai.

TIP: Geef je op voor een van de boeiende rondleidingen van Marten Speksnijder. Zie de iconen met eigen ogen, wandel over de daken en neem de griezelig hoge metalen catwalk als je durft. Marten kent het gebied als zijn broekzak. Hij was bij Unilever verantwoordelijk voor onderhoud en beheer van alle gebouwen. Sinds dit jaar is hij in dienst bij VORM en ondersteunt hij de gehele ontwikkeling vanuit zijn kantoor in de Attick. Meld je aan door te mailen naar dekaai@vorm.nl.

Cookie-instellingen